Praktische informatie
De studiemiddag Computational Ethics is bedoeld voor docenten, teamleiders en schoolleiders van alle samenwerkende scholen in het STO-GOAL samenwerkingsverband.
In het onderwijs worden we continue geconfronteerd met nieuwe technologische ontwikkelingen en toepassingen. We omarmen technologische vernieuwing en leiden leerlingen op in het werken met ‘slimme’ algoritmes, robots en digitale fabricage toepassingen zoals 3D-printers. Zijn we ook voldoende bewust van de ethische implicaties van de technologie waar we onze leerlingen voor opleiden?
De belofte van technologische vernieuwing is dat het ons leven beter, makkelijker en fijner maakt. Tegelijkertijd zien we ook dat de impact van technologie een keerzijde heeft. Technologie is ontworpen vanuit (commerciële, politieke, strategische) belangen die vaak niet transparant zijn. Nieuwe technologische toepassingen kunnen leiden tot onbedoelde en onwenselijke effecten zoals inperking van persoonlijke vrijheden, misbruik van persoonlijke data of de grensvervaging tussen wat echt en onecht is.
Het is belangrijk dat leerlingen naast het ontwikkelen van vaardigheden in het gebruiken van technologie ook bewust worden van de verantwoordelijkheden in het ontwikkelen en gebruiken van technologie. We staan stil bij de vraag hoe we in ons onderwijs ruimte kunnen maken voor het gesprek over technologie en de ethische implicaties op het leren, werken en leven.
Voor deze middag is geen technische kennis vereist, kom zoals je bent en neem je beste humeur mee.
| 12:30 | Inloop |
| 13:00 | Opening en welkom + introductie PL7 STO GOAL |
| Techyoga | |
| Doorlopend: Techlab PL7, Installaties Pottenbak Robot, De Selection Automat, De Cuddle King 2000 | |
| 14:00 | Workshopronde 1 |
| Workshop : Smartlappen AI | |
| Workshop: MIT AI blocks beeldherkenning | |
| Lezing: Ethiek en Technologie, kans of bedreiging, wat zijn de trends? | |
| 15:00 | Break |
| 15:15 | Workshopronde 2 |
| Workshop : Smartlappen AI | |
| Workshop: MIT AI blocks beeldherkenning | |
| Lezing: Ethiek en Technologie, kans of bedreiging, wat zijn de trends? | |
| 16:20 | Plenair slotakkoord SETUP |
| 16:40 | Plenair gemodereerd gesprek |
| 16:55 | Afronding |
| Borrel |
De locatie van de studiemiddag is Hipper & Kolfbaan.
Hipper & Kolfbaan
Torenstraat 1a
4201 GS
Gorinchem
De workshops
De Pottenbakrobot
Op de locatie van de studiemiddag zullen installaties van SETUP worden opgebouwd. Onder andere ‘de Pottenbakrobot’. Mens en machine worden in de media nogal eens afgeschilderd als elkaars concurrent. Vergeet alle robots die ons 'inhalen', 'verslaan' of 'vervangen' en kom gezellig versmelten met onze pottenbakrobot. Bezoekers kunnen in een ervaring van 10 minuten samen met de robot een pot boetseren.
Naast deze robot zullen wij nog een aantal andere interactieve installaties van SETUP presenteren zodat deelnemers verschillende ervaringen kunnen hebben in het tijdslot van de workshop.
AI Smartlappen
De smartlap is het toonbeeld van spijt en rauwe, menselijke emotie. Kan een algoritme dit doorgronden en reproduceren? Ontdek het zelf tijdens de JIJ & AI Smartlappenworkshop! Met het smartlappen-algoritme van SETUP schrijft iedereen zijn eigen levenslied. In een intieme schrijfsessie van anderhalf uur schrijf je jouw zelfgemaakte tranentrekker. Het algoritme kent de beste Hollandse smartlappen op haar duimpje en genereert daaruit met jouw hulp nieuwe zinnen, coupletten en refreinen. Jij maakt er op jouw beurt een lopend geheel van en zet de tekst op een mooie, bekende melodie.
DIY AI Beeldherkenning
Hoe kan een AI weten wat het ‘ziet’? Hoe leg je een AI uit wat het verschil tussen appels en peren is? In deze workshop gaan we aan de slag met beeldherkenning. In navolging op de AI Smartlappen workshop ga je in deze workshop een AI trainen op foto’s van verschillende Nederlandse zangers van het levenslied. Lijk jij meer op Willeke Alberti of kom je meer overeen met Donny? Met Scratch bouw je een eigen systeem dat beeld van de webcam kan interpreteren. Je ontdekt spelenderwijs hoe AI ‘leert’, en welke kansen en gevaren er zijn als deze technologie in de wijde wereld wordt losgelaten.
Techlab PL7
In deze interactieve sessie maak je kennis met de technologie die we inzetten in de programmalijn Programmeren en Computational Thinking (PL7) van STO GOAL. Techlab wordt aangeboden door werkgroepleden van Gomarus en Gilde. Laat je inspireren door de Mbot, Professionele Drones, AR toepassingen, VR en nog veel meer. Techlab is een proeverij waarin je veel verschillende programmeerbare technologie zelf kunt ervaren door te doen. Na een korte introductie en kennismaking met deze technologieën, dagen we je vooral uit om na te denken over de bedoelde en onbedoelde, de wenselijk en onwenselijke effecten van deze technologie in ons onderwijs.
Interactieve lezing: Ethiek en Technologie, kans of bedreiging, wat zijn de trends?
Adri Pijnenburg is de spreker en begeleider in het gesprek over Ethiek en technologie in het onderwijs. Welke dilemma's of kansen zien we en in welke wereld leven we en hoe kunnen we onze leerlingen en onderwijsprofessionals voorbereiden op hun toekomst van morgen? Hoe vertalen we dit naar ons STO onderwijs van vandaag en hoe pakken andere landen dit aan?
Deze studiemiddag wordt aangeboden vanuit STO-GOAL programmalijn 7: Programmeren en Computational Thinking
Als Regio Gorinchem en Altena (STO-GOAL) geven we techniekonderwijs een flinke zet.
We – zowel bedrijfsleven als onderwijs – draaien aan de juiste knoppen/tandwielen om een en ander in beweging te zetten. In het regioplan van STO-GOAL worden de knelpunten van het huidige aanbod en kwaliteit van het technisch vmbo aangepakt, passend bij de regionale arbeidsmarktbehoefte.
De studiedag wordt aangeboden vanuit de zevende programmalijn van STO-GOAL. In deze programmalijn draait het om de ontwikkeling van een doorlopende leerlijnen op het gebied van programmeren en Computational Thinking voor alle leerjaren. Daarnaast worden docenten geprofessionaliseerd om digitale vaardigheden structurele aandacht te kunnen geven in het curriculum.
Lees meer over de zevende programmalijn op de website van STO GOAL
Verslag
De bijeenkomst opende met een automatisch gegenereerde openingsspeech met ChatGPT, hieronder het transcript:
Dames en heren,
Het is een genoegen om u allen hier te mogen verwelkomen bij deze bijeenkomst over technologie en ethiek in het onderwijs. We zijn hier vandaag om te praten over de impact van technologie op het onderwijs en hoe we ervoor kunnen zorgen dat deze impact op een ethische manier wordt gerealiseerd.
We bevinden ons op een cruciaal moment in de geschiedenis van het onderwijs. Technologie heeft ons veel gebracht: het heeft ons in staat gesteld om informatie gemakkelijker te delen, toegang te bieden tot nieuwe en spannende mogelijkheden voor leren en ons in staat gesteld om te communiceren met mensen over de hele wereld. Maar met deze vooruitgang komen ook nieuwe uitdagingen.
Als we onze ogen sluiten voor de ethische implicaties van technologie in het onderwijs, lopen we het risico dat we leerlingen alleen maar opleiden om machines te worden in plaats van kritische denkers en zelfbewuste individuen. Daarom is het zo belangrijk dat we ons bewust zijn van de mogelijke consequenties van technologie in het onderwijs.
De vraag is niet of we technologie moeten gebruiken in het onderwijs, maar hoe we dat het beste kunnen doen. We moeten ons afvragen welke technologieën het meest geschikt zijn voor ons onderwijs en hoe we ze kunnen gebruiken om onze leerlingen te helpen hun potentieel te realiseren.
Een belangrijk onderdeel van deze discussie is het bevorderen van digitale geletterdheid. Het is onze verantwoordelijkheid om leerlingen de vaardigheden en kennis te geven die ze nodig hebben om zich veilig en effectief te bewegen in de digitale wereld. Maar digitale geletterdheid is niet genoeg. We moeten ook nadenken over de bredere ethische implicaties van technologie. We moeten ons afvragen hoe we ervoor kunnen zorgen dat technologie inclusief is en iedereen de kans biedt om te profiteren van de voordelen ervan. We moeten ons afvragen hoe we ervoor kunnen zorgen dat technologie geen onbedoelde schade toebrengt aan individuen en gemeenschappen.
Dames en heren, we staan aan de vooravond van een nieuwe fase in het onderwijs. Een fase waarin technologie een belangrijke rol speelt bij het onderwijzen en leren. Maar we moeten ervoor zorgen dat we deze technologie op een ethische manier inzetten, zodat we leerlingen helpen om hun potentieel te realiseren en tegelijkertijd onze waarden en principes in stand houden.
Ik hoop dat deze bijeenkomst ons zal helpen om samen te werken en een dieper begrip te ontwikkelen van de uitdagingen en mogelijkheden die voor ons liggen. Laten we vandaag beginnen met het verkennen